تکالیف کارفرما و پیمانکار و روند اجرای قرارداد های پیمانی به ترتیب زیر است :
- اعلام انعقاد قرارداد پیمانی به سازمان و اخذ ردیف پیمان : هم کارفرما و هم پیمانکار در این رابطه مسئولیت یکسانی دارند . اما مراجعه به سازمان و اقدام جهت ثبت قرارداد و اخذ ردیف پیمان از شعبه وظیفه پیمانکار است . چرا که مسئولیت بیمه نمودن کارگران مشغول به کار در قرارداد پیمانی ، به عهده پیمانکار است
- ارسال لیست و پرداخت حق بیمه کارگران توسط پیمانکار : ارسال لیست بیمه کارگران مشغول به کار در قرارداد پیمانی و پرداخت حق بیمه آنها در طول مدت قرارداد ، به عهده پیمانکار است .
- بلوکه کردن مبالغی از مطالبات پیمانکار توسط کارفرما : . همانطور که گاها” کارفرمایان نسبت به بیمه نمودن کارگران خود دچار قصور و اهمال کاری می شوند ، پیمانکاران نیز در بسیاری از مواقع از انجام این تکلیف خود سرباز می زنند . درحالت اول (قصور کارفرما) ، دست سازمان در مورد اعلام و وصول حق بیمه بیمه شدگان ، کاملا باز است . اما درباره پیمانکار ، به دلیل عدم شناخت ، سازمان به هیچ عنوان نمی تواند مطالبات خود را از او وصول نماید . لذا وفق ماده 38 ، کارفرما تکلیف دارد که از مجموع وجوه قابل پرداخت به پیمانکار ، 2 مورد از تعهدات مالی قرارداد را تا اخذ مفاصا حساب توسط پیمانکار ، نزد خود نگه دارد تا در صورت بدهکار بودن پیمانکار ، سازمان بتواند مطالبات خود را از این 2 منبع وصول نماید . این دو منبع عبارتند از:
- نگهداشت 5% از کل مبلغ قرارداد توسط کارفرما : بسته به توافق های حاصل شده ما بین کارفرما و پیمان کار ، چنانچه تصمیم بر تسویه حساب یک جا و در اتمام قرارداد باشد ، کارفرما باید 5% از این مبلغ و چنانچه قرار بر تسویه حساب مرحله به مرحله باشد ، 5% از هر پرداختی به پیمانکار را کسر و در حساب جداگانه نگهداری نماید .
- عدم پرداخت قسط آخر به پیمانکار : هر مبلغی که به عنوان قسط آخر توافق شده ، باید توسط کارفرما و تا زمان اخذ مفاصا حساب توسط پیمانکار ، بلوکه شود . این مبلغ می تواند درصدی از کل مبلغ قرارداد و یا هرمقدار دیگری که توافق شده باشد
نکته : توصیه به کارفرمایان محترم این است که ، با توجه به شرایط قرارداد ، حتی المقدور ، مبلغ قسط آخر طوری تنظیم شوند که بدهی های پیمانکار به سازمان را پوشش دهد.
- اعلام کلیه تغییرات احتمالی قرارداد به سازمان توسط کارفرما : ممکن است که از زمان اعلام و ثبت اولیه تا اتمام یا تعلیق قرارداد ، اتفاقات یا تغییراتی در متن ، شرایط ، زمان ، مبلغ و…. پیش بیاید که کارفرما موظف است کلیه ی این تغییرات را به صورت مکتوب به اطلاع سازمان تامین اجتماعی برساند .
- اعلام اتمام قرارداد به سازمان توسط کارفرما : پس از اتمام قرارداد ، کارفرما طی نامه ای که توسط پیما نکار به سازمان ارائه می شود ، اتمام قراردا را به سازمان اعلام می کند . سپس سازمان درجواب این نامه ، از کارفرما می خواهد که تاریخ دقیق شروع و پایان و رقم ناخالص کارکرد پیمانکار در این قرارداد را به سازمان اعلام نماید .
- محاسبه میزان بدهی پیمانکار بابت انجام قرارداد (تعیین ضریب) : پس از ارسال نامه واگذارنده کار به سازمان ، مسئول محاسبه بر مبنای اظهارت کارفرما و همچنین محتوای قرارداد ، نسبت به تعیین ضریب اختصاص یافته به قرارداد اقدام می نماید . میزان بدهی پیمانکار ، از حاصل ضرب این ضریب در مبلغ ناخالص کارکرد قرارداد به دست می آید .
- اعلام بدهی به کارفرما : پس از تعیین میزان بدهی قرارداد ، سازمان برهی مورد نظر را به کازفما ابلاغ می نماید .
- پرداخت بدهی توسط کارفرما : کارفرما مکلف است که طبق قانون ظرف 48 ساعت بدهی مذکور را از محل مبالغ بلوکه شده پیمانکار پرداخت نماید . (در غیر اینصورت بدهی اجرائی می شود)
- صدور مفاصا حساب : پس از پرداخت بدهی ، سازمان مکلف است که مفاصا حساب قرارداد را صادر نماید .